Çin, Ay haritasının en detaylı versiyonunu hazırladı: Geolojik Ay Atlası Nature dergisinde yakın zamanda yer alan habere göre, “Geologic Atlas of the Lunar Globe” adlı çalışma, Ay yüzeyinde bulunan 12,341 krater, 81 havza ve 17 farklı kaya türünü içeriyor ve önceki haritalara kıyasla çözünürlüğü iki katına çıkartarak 1:2,500,000 ölçek sunuyor.
Apollo misyonlarının gerçekleştiği 1960 ve 1970’lerden kalma mevcut haritalardan çok daha detaylı olan bu yeni atlas, kalıcı bir insan yerleşimi kurma hedefi için büyük önem taşıyor. CAS’dan geochemist Jianzhong Liu, “Ay hakkındaki bilgimiz büyük ölçüde ilerledi ve eski haritalar artık gelecekteki Ay araştırmaları ve keşifleri için yeterli değil.” dedi.
Çin’in devam eden Ay keşif programları, 2007’de başlatılan Chang’e-1 misyonu ile başlayan süreçte, Ay’ın yüzeyini iki yıl boyunca yörüngeden inceleyen yüksek güçlü kameralar ve farklı kaya türlerini tanımlamak için kullanılan bir interferometre görüntüleme spektrometresi ile desteklendi. Chang’e-3 (2013) ve Chang’e-4 (2019) Ay araçlarının topladığı ek veriler, bu haritalama çabalarını daha da geliştirdi. Ayrıca, NASA’nın Gravity Recovery and Interior Laboratory (GRAIL) ve Lunar Reconnaissance Orbiter projeleri ile Hindistan’ın Chandrayaan-1 sondası gibi uluslararası projelerden elde edilen veriler de bu bilgileri zenginleştirdi.
Tüm dünya için bir kaynakCAS jeofizikçisi Ross Mitchell, hazırlanan haritaların “tüm dünya için bir kaynak” olduğunu ifade etti ve “Ay bilimine katkıda bulunmanın, Çin’in önümüzdeki on yıllarda bilimsel bir güç olarak potansiyel rolünü pekiştirmenin derin bir yolu” olduğunu belirtti.
Çin, bu hafta içinde Ay’ın uzak tarafına seyahat edecek Chang’e-6 robotik uzay aracını fırlatmayı planlıyor. NASA Yöneticisi Bill Nelson, bu tür gelişmelerin Ay üzerinde bir “gayrimenkul savaşı”na yol açabileceği konusunda endişelerini dile getirdi. Nelson, “Çin’in bir anda ‘Biz buradayız, siz dışarıda kalın’ demesi ihtimal dışı değil” dedi.
Harita kaynakları yakın zamanda herkese açılacakAncak en azından yeni haritalar yakında neredeyse herkesin kullanımına sunulacak. “Map Quadrangles of the Geologic Atlas of the Moon” adlı yeni kitapta yer alan Geolojik Atlas, ayrıca Ay’ın bireysel bölgelerine daha yakından bakmayı sağlayan 30 ek sektör diyagramı içeriyor. Tüm harita kaynakları, yakında uluslararası araştırmacılara çevrimiçi olarak Digital Moon adlı bir bulut platformu üzerinden erişilebilir hale gelecek.