Rakus adlı erişkin erkek orangutan, Güneydoğu Asya’da insanlar tarafından ağrı ve iltihap tedavisi için kullanılan tıbbi bir bitkinin yapraklarını koparıp çiğnedi.
Daha sonra, sağ yanağındaki bir yaraya bitki sularını parmaklarıyla sürdü. İşlem sonrasında, açık yarayı geçici bir bandaj gibi kapatmak için çiğnenmiş bitkiyi yaraya bastırdı. Bu bulgular, Scientific Reports dergisinde yayımlanan yeni bir çalışmada yer aldı.
ARAÇ KULLANARAK KENDİLERİNİ TEDAVİ EDİYORLARÖnceki araştırmalar, büyük maymun türlerinin kendilerini iyileştirmek için ormanlarda ilaç aradığını belgelemişti, ancak bilim insanları daha önce bir hayvanın kendini bu şekilde tedavi ettiğini gözlemlememişti.
Max Planck Hayvan Davranışı Enstitüsü’nden biyolog Isabelle Laumer, “Bu, vahşi bir hayvanın yaraya doğrudan oldukça etkili bir tıbbi bitki uyguladığını gözlemlediğimiz ilk olay,” dedi.
BİR AY İÇİNDE İYİLEŞTİBu ilginç davranış, 2022 yılında, Medan, Endonezya’da Suaq Projesi’nde saha araştırmacısı olan Ulil Azhari tarafından kaydedildi. Fotoğraflar, hayvanın yarasının bir ay içinde sorunsuz bir şekilde kapandığını gösteriyor.
1994 yılından bu yana Endonezya’nın Gunung Leuser Ulusal Parkı’nda orangutanları gözlemleyen bilim insanları, daha önce bu davranışı gözlemlememişlerdi.
Emory Üniversitesi’nden biyolog Jacobus de Roode, çalışmaya dahil olmamış olmasına rağmen, “Bu tek bir gözlemdir,” dedi ve ekledi: “Çoğu zaman yeni davranışları, tek bir gözlemle öğrenmeye başlarız.”
Max Planck’ten Caroline Schuppli ise, Rakus’un bu tekniği park dışında yaşayan ve bilim insanlarının günlük incelemelerinden uzakta olan diğer orangutanlardan öğrenmiş olabileceğini söyledi.
Araştırmacılar, Rakus’un doğduğu ve gençliğini geçirdiği alanın çalışma alanının dışında olduğuna ve orangutanın başka bir hayvanla kavga ederken yaralandığına inanıyorlar. Rakus’un daha önce başka yaraları tedavi edip etmediği bilinmiyor.
Daha önce yapılan çalışmalarda, diğer primatların kendilerini tedavi etmek için bitkileri kullandıkları kaydedilmiştir.
BAŞKA TEDAVİ YOLLARI DA DENEDİLERBorneo orangutanlarının, vücut ağrılarını azaltmak veya parazitleri uzaklaştırmak için tıbbi bir bitkinin sularını vücutlarına sürdükleri gözlemlendi.
Çok sayıda yerde şempanzelerin, mide rahatsızlıklarını hafifletmek için acı tadı olan bitki filizlerini çiğnedikleri; gorillerin, şempanzelerin ve bonoboların ise mide parazitlerinden kurtulmak için bazı pürüzlü yaprakları bütün olarak yuttukları gözlemlenmiştir
Dian Fossey Goril Fonu’nun başkanı ve baş bilim sorumlusu Tara Stoinski, çalışmaya dahil olmamasına rağmen, “Eğer bu davranış en yakın yaşayan akrabalarımızdan bazılarında varsa, bu bize ilacın nasıl evrimleştiği hakkında ne söyleyebilir?” diye sordu.