Uzmanı Yanıtladı: Yoğun Kar Yağışı Depremleri Tetikleyebilir mi?

Bilim dergisinde yayınlanan bir çalışmaya göre, Japonya’nın Noto Yarımadası’ndaki yoğun kar yağışı ile 2020’nin sonlarından itibaren ölçülen binlerce deprem arasında potansiyel bir bağlantı bulunuyor.
Bu, hava veya iklim değişikliklerini deprem aktivitesine bağlayan ilk çalışmalardan biri olarak dikkat çekiyor. Araştırmanın yazarı ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde Yer, Atmosfer ve Gezegen Bilimleri alanında yardımcı doçent olan William Frank şöyle diyor:
“Bu büyük kar yağışı olayları, bu büyük deprem sürülerinin başlamasıyla oldukça iyi bir şekilde örtüşüyor gibi görünüyor. İklimin kendisinin de depremlerin meydana geldiği derinlikteki stres durumunu değiştirmede rol oynayabileceğini unutmamalıyız.”
Çalışma, iklim veya hava koşullarının doğrudan depremlere neden olduğunu iddia etmiyor. Bunun yerine, bir bölgede deprem oranının, suyun yüzeyin altından nasıl hareket ettiğindeki ve karın ağırlığının ne kadar basınç uyguladığındaki değişiklikler nedeniyle artabileceğini veya azalabileceğini öne sürüyor.
ABD Jeolojik Araştırmaları Kurumu’nda araştırma jeofizikçisi olan David Shelly, çalışmanın ilginç sorular ortaya attığını belirtti, ancak bulgularını doğrulamak için daha fazla araştırma yapılması gerektiğini söyledi.
“Gözlemlerine göre sismik aktivite, bu kar yağışlarından sonra başlıyor ve artıyor gibi görünüyor. İlginç bir gözlem, ancak kesin olduğunu söyleyemem,” dedi.
Yine de Shelly, diğer sismologların bu araştırmaya ilgi göstereceğini tahmin ediyor.
“Bu dizilim, toplulukta büyük ilgi uyandırdı. Bu, çevresel bir faktör olabileceğini öne süren ilk makale,” dedi.
Araştırma, Japonya’nın Noto Yarımadası’nda binlerce depremi değerlendirdi. 2021’de yoğun bir kar yağışından sonra, bölgedeki deprem oranı önemli ölçüde arttı ve her gün yüzlerce deprem kaydedildi.
Frank şunları ekledi:
“Bu bölgedeki deprem sayısında, daha önceki duruma kıyasla 10 kat artış görüldü.”
Sürünün en büyüğü, bu yılın Yeni Yıl Günü’nde meydana gelen 7.5 büyüklüğündeki depremdi. Japon Kızılhaç Derneği’ne göre bu ana şok olayına 240’tan fazla ölüm bağlandı.
Araştırma ekibi, Noto Yarımadası’ndaki deprem modelini, yer yüzeyinin altındaki gözeneklerdeki basıncın bir modelle karşılaştırdı. Model, mevsimsel deniz seviyesi değişiklikleri, atmosferik basınç dalgalanmaları ve yoğun yağmur veya kar yağışı gibi yer üstü faktörlerini içeriyordu.
Sonuçlar, Noto Yarımadası’ndaki kar örtüsünün ağırlığının bu gözeneklerdeki basıncı artırdığını gösterdi. Karın birikmesi ve ardından erimesiyle ağırlık ekleme ve çıkarma işlemi, önceden var olan fay hatlarını dengesizleştiriyor.
Frank bu konuda şöyle dedi:
“Yeterince kar yağışı varsa, aslında dünyayı aşağı itiyor olacaksınız ve karı kaldırırsanız tekrar yukarı sıçrayacak.”